Związanie
Związanie – motyw taktyczny, sytuacja, w której dana bierka nie może się poruszyć (ponieważ odsłoniłaby króla – tzw. związanie bezwgzlędne bądź po jej ruchu grający poniósłby znaczne straty (najczęściej materialne, tzw. związanie względne.
Związanie jest bardzo częstym elementem partii szachowej, ale też zadań szachowych.
Przykłady związań
Związanie bezwgzlędne
Związanie czarnego gońca e7 przez biała wieżę e1. Goniec e7 nie może się ruszyć.
[fen]2r1k2r/1pp1bppp/p7/3N4/8/7P/PPP2PP1/R3R1K1 w – – 0 1[/fen]
Związanie białego gońca e2. Goniec nie może zbić szachującego skoczka f3 (jest mat).
[fen]r1b1kbnr/pppp1Npp/8/8/4q3/5n2/PPPPBP1P/RNBQKR2 w Qkq – 2 8[/fen]
Związanie białego piona g2, który nie może zbić gońca na h3.
[fen]3rr1k1/pp3ppp/8/1Npp2q1/Q2P4/2P4b/PP3PPP/R4RK1 w KQkq – 0 1[/fen]
Związanie wgzlędne
Czarny skoczek na f6 jest związany przez gońca g5. Odejście skoczka spowoduje stratę hetmana.
[fen]r1bqk2r/pppp1ppp/2n2n2/2b1p1B1/2B1P3/3P1N2/PPP2PPP/RN1QK2R w KQkq – 0 1[/fen]
Związanie w praktyce
Piękny przykład wykorzystania siły względnego związania wystąpił w 12. partii meczu o mistrzostwo świata Alechin – Capablanca.
[pgn]
[Event „Meczo o mistrzostwo świata (12 partia)”]
[Site „Buenos Aires WCh (12)”]
[Date „1927.10.11”]
[Round „12”]
[Result „1-0”]
[White „Aleksander Alechin”]
[Black „Jose Raul Capablanca”]
[ECO „D64”]
1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nc3 d5 4. Bg5 Nbd7 5. e3 Be7 6. Nf3 O-O
7. Rc1 c6 8. Qc2 a6 9. a3 h6 10. Bh4 Re8 11. Rd1 b5 12. cxb5
cxb5 13. Bd3 Bb7 14. O-O Rc8 15. Qb1 Qa5 16. Ne2 Nb6 17. Ne5
Nc4 18. Bxf6 Bxf6 19. Bh7+ Kf8 20. Nd7+ Ke7 21. Nc5 Qb6
22. Nxb7 Qxb7 23. Bd3 Rc7 24. Qa2 Rec8 25. b3 Nd6 26. Qd2 Qb6
27. Rc1 Kd7 28. Rxc7+ Rxc7 29. Bb1 Be7 30. Nf4 Kc8 31. Qe2 g6
32. Nd3 Ne4 33. b4 Rc3 34. Qb2 Qc7 35. Nc5 Bxc5 36. dxc5 Qe5
37. f4 Qg7 {W tej pozycji czarna wieża c3 jest związana z hetmanem. Alechin w mistrzowski sposób wykorzystuje tę słabość} 38. Bxe4! dxe4 39. Kf2! {Aby po manewrze podwiązania Wf1-c1 czarne nie zabiły białej wieży z szachem.} Qf6 40. g3 g5 41. Rc1 {Czarne tracą wieżę lub hetmana.} 1-0
[/pgn]
