(Informacja: artykuł jest dopiero zalążkiem i wymaga w przyszłości znaczącego rozwinięcia.)

Akiba Kiwelowicz Rubinstein (ur. 12 grudnia 1882 w Stawiskach w Polsce, zm. 15 marca 1961 w Antwerpii w Belgii) – polski szachista pochodzenia żydowskiego, pretendent do tytułu mistrza świata i jeden z najsilniejszych szachistów początku XX wieku. Genialny praktyk gry końcowej, uznawany za najwybitniejszego szachistę polskiego wszech czasów.
Poczatki kariery Rubinsteina
Był dwunastym dzieckiem w biednej rodzinie żydowskiej. Studiowaniem szachów zajął się późno, bo dopiero od 14. roku życia. Jest bardzo prawdopodobne, że wówczas wszedł w jego ręce napisany w języku hebrajskim podręcznik szachowy autorstwa Greco. W wieku 19 lat przeniósł się do Łodzi, z którą był silnie związany przez cały okres kariery. Tam rozwijał swój talent i rozgrywał partie z najsilniejszymi graczami w mieście, m. in. z Henrykiem Salwe.
Rozkwit kariery
Punktem zwrotnym na jego drodze szachowej było zdobycie tytułu mistrza Rosji w 1907r. w V Wszechrosyjskim Turnieju organizowanym w Łodzi.
Schyłek życia
W czasie II wojny światowej Rubinstein, jako Żyd, był zmuszony opuścić Polskę i ukrywać się za jej granicami. Znalazł schronienie w szpitalu Jeane’a Titeca w Brukseli, zaś od 1954r. przeniósł się do domu starców, gdzie uznawany był za wyjątkowo spokojnego pacjenta. Od czasu zakończenia wojny odmawiał już gry w szachy, z nielicznymi wyjątkami. Zmarł w Antwerpii gdzie zmarł 14 marca 1961.
Wkład w teorię szachową
Rubinstein był postrzegany jako wielki klasyk, który, choć nie pozostawił po sobie książek ani artykułów, wniósł wielki wkład do rozwoju otwarć szachowych i gry końcowej.
Akiba Rubinstein w kulturze szachowej
W 2012 r. Europejska Unia Szachowa ogłosiła „Rok Akiby Rubinsteina”. Polski Związek z okazji tego wydarzenia, wydał książkę poświęconą wybitnemu Polakowi pod tytułem „Akiba Rubinstein współcześnie”, w której znalazły się partie mistrza otoczone komentarzami wszystkich najsilniejszych współczesnych polskich szachistów (byli to m. in. Radosław Wojtaszek, Bartłomiej Macieja, Bartosz Soćko, Kamil Mitoń, Michał Krasenkow) oraz najbardziej cenionych trenerów, dziennikarzy, historyków szachowych (m. in. Ryszard Bernard, Włodzimierz Schmidt, Tadeusz Wolsza, Tomasz Lissowski).