Blokada – jedno z podstawowych pojęć strategii szachowej odnoszące się najczęściej do blokowania piona lub łańcucha pionów, w celu ograniczenia ruchliwości bierek przeciwnika oraz osiągnięcia innych korzyści strategicznych. Najlepszą figurą blokującą jest z reguły skoczek (ciężkie figury z racji swej wartości dużo gorzej spisują się w rej roli).
Temat blokady był przedmiotem dogłębnej analizy Arona Nimzowitscha w jego książce „Die Blockade” („Blokada”).