Dual

Dual – w kompozycji szachowej zadanie (np. dwuchodówka) posiadające dwa rozwiązania. Dualem określa się również drugie, niezamierzone przez autora zadania, rozwiązanie. Dual obniża wartość zadania (jest traktowany jako wada kompozycji).

Pewną ciekawostką związaną z dualem jest określenie zadania jako „cooked” (ang. „ugotowane”), ktore wzięło się od amerykańskiego problemisty E. Cooka. Jak podaje serwis chesspawn.pl:

„Jak wiadomo, poprawne zadanie szachowe posiada tylko i wyłącznie jedno rozwiązanie. Rozwiązanie uboczne dyskwalifikuje całkowicie problem szachowy. Zdarza się, że nawet po upływie wielu lat, czytelnicy znajdują w zadaniu dual, czyli inne rozwiązanie, niż autorskie. W takich wypadkach problemiści, jak i czytelnicy, mówią nie bez pewnej satysfakcji, że zadanie zostało ugotowane. Skąd się wzięło to określenie? Wydaje się, że to ze względu na zwrot mający swój odpowiednik w języku niemieckim, gdyż Niemcy również w takich wypadkach mówią eine gekochte Schachprobleme. Otóż określenie to związane jest ściśle z nazwiskiem znanego problemisty amerykańskiego Eugene Cook, żyjącego w latach 1830-1915. Był jednak nie tylko wyśmienitym problemistą, ale również wspaniale rozwiązywał wszelkiego rodzaju zadania szachowe. W mgnieniu oka znajdował rozwiązanie autorskie, a po głębszym namyśle niejednokrotnie kilka jeszcze innych rozwiązań ubocznych, naturalnie gdy takowe istniały. Cook miał rzecz jasna dużą satysfakcję, gdy przyłapał jakiegoś słynnego problemistę, i szybko wysłał do czasopisma, w którym dany problem został opublikowany, obok rozwiązania autorskiego, również i rozwiązania uboczne. Czytelnicy z biegiem czasu przyzwyczaili się do tego, że obok rozwiązania autorskiego, pokazywało się często nazwisko Cook, że wskazaniem rozwiązania ubocznego. Wreszcie jakiś dowcipniś znalazł określenie, że zadanie jest cooked, co oznacza w języku angielskim ugotowane.”