Wartość bierek

Wartość bierek (wartość figur) – siła, moc bojowa figur i pionów szachowych, wynikająca z ich możliwości ruchu. Najczęściej rozumie się przez nią wartość materialną (absolutną, względną) lub pozycyjną bierek. Wartość materialna bierek szachowych Figury i piony mają ściśle przyporządkowaną, określoną przez teorię wartość w punktach, pokazującą ich siłę na szachownicy. Hetman – 9 punktów, Wieża […]

Strategia

Strategia – forma walki w szachach opierająca się na tworzeniu dalekosiężnych planów uwzględniająca ocenę pozycji szachowej i jej elementów. Strategia rozróżnia różne formy przewagi, zarówno materialnej (np. przewaga jakości) jak i pozycyjnej (np. opanowanie centrum, przewaga przestrzeni, lepsza struktura pionkowa). W przeciwieństwie do taktyki, która opiera się na szybkich, kilkuposunięciowych manewrach (kombinacjach), w których decyduje […]

Rekompensata

Rekompensata – w ogólności uzyskanie korzyści (materialnych lub pozycyjnych) w zamian za poniesione straty (materialne lub pozycyjne). Mamy w związku z tym do czynienia z kilkoma rodzajami rekompensat. Rekompensata materialna Jest to rekompensata materialna za utracony materiał, prowadząca do równowagi materialnej np. dwa skoczki i goniec za hetmana, wieża za 5 pionów, skoczek i dwa […]

Przewaga

(Informacja: artykuł jest dopiero zalążkiem i wymaga rozwinięcia.) Przewaga – posiadanie lepszej pozycji, lepszych szans na wygraną w partii szachowej. Rodzaje i typy przewagi w szachach Przewaga materialna Przewaga dzieli się na dwa podstawowe rodzaje: przewagę materialną i pozycyjną. Przewaga materialna oznacza, iż gracz posiadający większe siły materialne w przeliczeniu na punktu (zobacz wartość materialną […]

Przestrzeń

Przestrzeń – w szachach to: w ogólności cała powierzchnia szachownicy, tj. 64 pola w sensie strategicznym element pozycji (przewaga strategiczna) dający graczowi swobodę w manewrach (przestawianiu) swoich bierek. Przestrzenią może być centrum, część skrzydła lub nawet kilka znaczących pól. Gdy gracz ma więcej przestrzeni, mówi się o przewadze przestrzeni. Przeciwieństwem przestrzeni jest ścieśnienie. W partiach na […]

Plan

Plan – strategiczny zamysł, idea w szachach, konstruowany w celu osiągnięcia korzyści (materialnych lub pozycyjnych), a w efekcie wygrania lub (w przypadku gorszej pozycji) zremisowania partii. W partiach graczy turniejowych plany (zarówno w ataku jak i obronie) posiadają na ogół obydwoje gracze. Ich starania ścierają się ze sobą prowadząc do strategicznej i taktycznej walki na […]

Obrona

(Informacja: artykuł jest dopiero zalążkiem i wymaga rozwinięcia.) Obrona – w ogólności w szachach technika i sposób gry mające na celu odpieranie ataku przeciwnika i przeciwdziałanie jego zagrożeniom. Sztuka obrony była w początkowym okresie rozwoju szachów europejskich (tzw. „erze romantyzmu” w szachach) tj. w XVII i XIX w. wręcz szczątkowa, gracze zaś dążyli do efektownego […]

Otwarta linia

Otwarta linia – linia (kolumna) na której nie stoi żaden pion. Opanowanie otwartej linii jest elementem strategii i najczęściej zapewnia możliwość przedostania się na tyły wroga (np. w celu atakowania króla), co zapewnia przewagę pozycyjną.

Izolowany pion

Izolowany pion – (izolak) pion nie posiadający na sąsiadujących liniach pionów tego samego koloru, a więc nie mogący być bronionym przez innego piona swojego koloru. Jest uznawany za słabość strategiczną z uwagi na łatwość jego atakowania (a także możliwość zablokowania), jednakże przejawia również pozytywne właściwości – może ścieśniać pozycję, kontrolować ważne pole w centrum, stanowić […]

Gra pozycyjna

Gra pozycyjna – spokojna, manewrowa gra oparta na zasadach strategii, mająca na celu zdobywanie coraz większych przewag pozycyjnych, zmuszających w końcu przeciwnika do poniesienia strat materialnych. Gra pozycyjna rozpoczyna się zwykle od maksymalnego poprawienia i wzmocnienia pozycji własnych figur (konsolidacja), a następnie za pomocą kolejnych manewrów do pogorszenia pozycji przeciwnika i wymuszania coraz większych ustępstw […]