Kategoria: Kompozycja

Ekonomiczny mat

Ekonomiczny mat – pozycja, w której wszystkie białe bierki (z ewentualnym wyłączeniem króla i pionków) biorą udział w stworzeniu siatki matowej.

Czysty mat

Czysty mat – pozycja, w której każde pole wokół matowanego króla (pole na którym stoi oraz pola przylegające do niego) są atakowane przez bierkę przeciwnika lub blokowane przez własną bierkę, ale żadne pole nie jest jednocześnie atakowane lub blokowane.

Wzorowy pat

Wzorowy pat pozycja, w której każde pole wokół patowanego króla jest atakowane tylko raz (przez bierkę strony przeciwnej) lub też znajduje się na nim bierka strony zapatowanej. Na szachownicy nie ma zbędnych figur (tzn. takich, które nie uczestniczą w patowaniu). Zobacz również: wzorowy mat. Przykład pata wzorowego w studium

Wzorowy mat

Wzorowy mat – pozycja, w której każde pole ucieczki matowanego króla jest atakowane tylko raz (przez bierkę strony matującej) lub też znajduje się na nim bierka strony matowanej. Na szachownicy nie ma zbędnych figur (tzn. takich, które nie biorą udziału w matowaniu). Wzorowy mat jest jednym z motywów kompozycji szachowej. Zobacz też: czysty mat, ekonomiczny mat, […]

Wielochodówka

Wielochodówka – zadanie szachowe, w którym białe dają mata w większej niż trzy liczbie posunięć. Wielochodówki, z uwagi na liczbę możliwości (wariantów), posiadają bogatą tematykę i są w kompozycji szachowej, obok studiów, najtrudniejszym typem problemów do rozwiązania. Zadania z matami w mniejszej ilości ruchów to: dwuchodówka i trzychodówka.

Trzychodówka

Trzychodówka – w kompozycji szachowej zadanie, w którym białe zaczynają i dają czarnym mata w trzecim posunięciu. Trzychodówki dają o wiele większe możliwości realizowania ciekawych, skomplikowanych tematów niż dwuchodówki.

Słaba promocja

Słaba promocja – promocja pionka na inną figurę niż hetmana. Na ogół jest ruchem słabszym i w praktyce występuje niezmiernie rzadko. Bardzo często jednak stanowi motyw występujący w szachowej kompozycji.  

Samomat

Samomat – w kompozycji szachowej zadanie, w którym białe zaczynają i zmuszają czarne do dania im mata w określonej liczbie posunięć (np. w trzech, co oznacza samomat w 3 posunięciach), uwzględniając nawet najlepsze obronny ruchy ze strony czarnych.

Mat pomocniczy

Mat pomocniczy – w kompozycji szachowej zadanie, w którym zarówno białe jak i czarne działają wspólnie, starając się zamatować czarnego króla w określonej liczbie ruchów (np. w pięciu ruchach). W macie pomocniczym zaczynają czarne, a ostatni (matujący) ruch wykonują białe. Jeden półruch czarnego oraz jeden półruch białego traktuje się jako jeden ruch zadania.

Dwuchodówka

Dwuchodówka – zadanie szachowe, w którym białe zaczynają i dają mata w dwóch ruchach (niezależnie od odpowiedzi czarnych). Dziedzina kompozycji szachowej wymaga, aby pierwszy ruch białych był bez szacha lub bicia (wyjątkowo dozwolone jest zbicie czarnego pionka), zaskakiwał rozwiązującego zadanie oraz, aby zadanie nie miało innego rozwiązania (patrz dual).