Roszada
Roszada – posunięcie w szachach z udziałem króla i jednej z wież, w którym dochodzi do przestawienia tych dwóch figur w linii poziomej.
Roszada odbywa się w następujący sposób:
Król porusza się o dwa pola w kierunku wieży, wieża zaś przechodzi na pole sąsiadujące z królem po przeciwnej stronie.
Warunki potrzebne do wykonania roszady
Roszadę wolno wykonać tylko wtedy, gdy zostały spełnione następujące warunki:
- król nie wykonał jeszcze ani jednego posunięcia
- wieża, która bierze udział w roszadzie nie wykonała żadnego ruchu
- król nie jest szachowany (nie znajduje się pod atakiem bierki nieprzyjaciela)
- pomiędzy królem i wieżą, która uczestniczy w roszadzie nie znajdują się żadne figury,
- pole, przez które przechodzi król w trakcie roszady nie jest atakowane przez bierkę przeciwnika,
- pole, na którym znajdzie się król po wykonaniu roszady nie jest atakowane
- król i wieża znajdują się na tej samej linii (białe na pierwszej, a czarne – na ósmej linii) – jest do dodatkowy przepis wprowadzony przez FIDE w 1972, mający na celu wykonanie roszady królem i wieżę powstałą w wyniku promocji piona (dla białych na polu „e8”, dla czarnych na polu „e1”), czyli wykonania „pionowej roszady”, tzw. Roszady Pama-Krabbégo.
Dwa pierwsze oraz ostatni z powyższych warunków całkowicie uniemożliwiają wykonanie roszady. Pozostałe warunki uniemożliwiają wykonanie roszady do czasu, aż nie ulegną zmianie.
Całkowita niemożność wykonania roszady
Chwilowa niemożność wykonania roszady
Król białych został szachowany, ale białe zasłoniły go pionem i wykonują roszadę w kolejnym ruchu.
Historia roszady
Różne warianty roszady były stosowane już od średniowiecza, zaś obecna forma roszady została oficjalnie wprowadzona w XVII w.
