Związanie

Związanie – motyw taktyczny, sytuacja, w której dana bierka nie może się poruszyć (ponieważ odsłoniłaby króla – tzw. związanie bezwgzlędne bądź po jej ruchu grający poniósłby znaczne straty (najczęściej materialne, tzw. związanie względne. Związanie jest bardzo częstym elementem partii szachowej, ale też zadań szachowych.

Taktyka szachowa

(Informacja: artykuł jest dopiero zalążkiem i wymaga rozwinięcia.) Taktyka szachowa– forma walki szachowej opierająca się na szybko przeprowadzanych uderzeniach, kombinacjach i motywach taktycznych. W przeciwieństwie do strategii, nie są to dalekosiężne, ogólne plany, tylko konkretne sekwencje ruchów (warianty). Taktyka jest w pewien sposób dopełnieniem strategii, i ma ogromne znaczenie w dynamicznych, kluczowych momentach partii, gdzie […]

Szach z odsłony

Szach z odsłony (odkryty szach) – posunięcie w szachach, w którym jedna bierka poruszając się odsłania figurę atakującą króla.

Pułapka

(Informacja: artykuł jest dopiero zalążkiem i wymaga rozwinięcia.) Pułapka – zagranie, które pozornie daje przeciwnikowi korzyści, lecz po wykonaniu narzucającego się korzystnego ruchu, następuje nieoczekiwana odpowiedź dająca przewagę graczowi zastawiającemu pułapkę. Pułapki występują we wszystkich trzech fazach gry i mogą mieć charakter dosyć prostego motywu taktycznego lub głębokiego zamysłu strategicznego, który odsłonięty zostaje po wielu […]

Przeoczenie

Przeoczenie – pomyłka, błąd (najczęściej dużego kalibru), który nie powinien zdarzyć się szachiście na danym mu poziomie. Najczęściej jest to błąd w obliczeniach (liczeniu wariantów) lub też niedostrzeżenie gróźb przeciwnika, co może z kolei być spowodowane słabą formą psychiczną lub fizyczną, niewielką ilością czasu do namysłu, hałasem na sali turniejowej lub innymi wewnętrznymi lub zewnętrznymi […]

Poprawne poświęcenie

Poprawne poświęcenie (poprawna ofiara) – ofiara materiału (bierek) które przynosi zaplanowane korzyści (rekompensatę), np. decydujący atak matowy na króla, opanowanie wolnej linii, kontrgrę na hetmańskim skrzydle. Jeżeli podczas partii przeciwnik obroni się lub po jej zakończeniu analizy pokażą, że można był skutecznie się obronić, co dałoby przewagę stronie przyjmującej poświęcenie – poświęcenie nazywa się wówczas […]

Podwójny szach

Podwójny szach – sytuacja, w której dwie figury (lub figura i pionek) równocześnie szachują króla przeciwnika. Podwójny szach zawsze jest jednocześnie szachem z odsłony. Jedyną możliwością obrony przed podwójnym szachem jest ucieczka króla (nie można naraz zbić obydwu szachujących figur ani zasłonić się przed nimi), jeżeli taka obrona jest niemożliwa – powstaje mat. Z tego […]

Podwójne uderzenie

Podwójne uderzenie – motyw taktyczny, w którym jedna figura (lub pionek) atakuje dwie bierki przeciwnika. Podwójne uderzenie wykonane przez skoczka lub piona określa się często jako widły (widełki). Podwójny atak wieżą Widły (widełki) – podwójne uderzenie skoczkiem Podwójne uderzenie skoczkiem – widełki na króla i wieżę Podwójne uderzenie w praktyce Nieco bardziej skomplikowany przykład podwójnego […]

Ofiara

(Informacja: artykuł jest dopiero zalążkiem i wymaga rozwinięcia.) Ofiara (poświęcenie) – świadome oddanie materiału (bierki lub bierek) w celu osiągnięcia zamierzonego celu (np. zamatowania króla przeciwnika, zdobycia w zamian wartościowszej figury, uzyskania pata, zdobycia decydującej przewagi pozycyjnej). Najczęściej jest elementem większej kombinacji. Rodzaje ofiar (poświęceń) Pod kątem poprawności ofiary (poświęcenia) dzielimy na poprawne i niepoprawne. […]

Odciągnięcie

Odciągnięcie – jeden z podstawowych element (motywów) taktyki szachowej. Sytuacja, w której gracz wykonuje przemyślane posunięcie w celu sprawienia, aby któraś z bierek przeciwnika opuściła pole na którym się znajduje. Może to być np. ofiarowanie swojej figury do zbicia połączone z daniem szacha tak, aby zmusić pożądana bierkę do zejścia z zajmowanego pola. Z reguły odciągana […]